Tieners houden van experimenteren. Ze dagen elkaar soms uit om dingen te doen. Dat was vroeger zo, en nu nog. Tegenwoordig heet dit een ‘challenge’. Op internet zijn veel challenges te vinden. Als kinderen deze uitdagingen doen, delen ze de filmpjes hiervan via social media. Online challenges kunnen onschuldig, maar ook gevaarlijk zijn.
Voorbeelden van onschuldige challenges
- De ice-bucket challenge: gooi een emmer met ijswater over je hoofd om aandacht te krijgen voor het goede doel. Zo’n challenge is niet direct gevaarlijk, maar wel vervelend.
- De bottle flip challenge: gooi een halfgevuld flesje in de lucht. Als hij in de lucht ronddraait en vervolgens weer rechtop op de grond komt en blijft staan, heb je gewonnen.
Voorbeelden van gevaarlijke challenges
- De deodorant challenge: je spuit net zolang deodorant op iemands huid tot die het niet meer uithoudt; er ontstaat een brandwond.
- De kaneel challenge: je stopt een volle lepel kaneel in je mond en probeert die weg te werken zonder te drinken. Dit veroorzaakt veel hoesten en proesten en soms kokhalzen en overgeven. Er staan hierover veel filmpjes op YouTube. Ook volwassenen en zelfs beroemdheden deden het. Begrijpelijk dus dat kinderen het grappig vinden en denken dat het geen kwaad kan. Toch is de kaneel challenge niet zonder gevaren. Het kan tot verstikking leiden. Er kan ook kaneel in de longen terechtkomen en de luchtwegen blokkeren.
- De choking game: het stikspel of wurgspel werd vroeger ook wel gespeeld. Dit ‘spel’ waarbij kinderen elkaar verstikken, bestaat in allerlei varianten. De bedoeling is om vlak voor het flauwvallen los te laten. Als de hersens dan weer bloed krijgen, geeft dat een high gevoel. Ook in ons land spelen kinderen dit spel. Soms 9-jarigen zelfs al. Kinderen kunnen er zwaar hersenletsel van oplopen en er zijn ook kinderen door overleden.
Een overzicht van op dit moment bestaande challenges vind je bijvoorbeeld op VPNgids.nl. Of schrijf je in voor de nieuwsbrief van stichting T.I.M. op Internetchallenges.nl.
Hoe komen kinderen op het idee?
De informatie is vaak gewoon op internet te vinden. Soms lopen kinderen tegen een YouTube-filmpje aan of ze volgen een bekende vlogger die een challenge uitvoert. Meestal komen ze erop doordat iemand in de vriendengroep ermee komt. Of op de sportclub. Het gebeurt in kleedkamers, doucheruimten, wc’s op school en op hangplekken in de wijk. Maar ze praten er misschien ook online over. Ze experimenteren samen of dagen elkaar uit. Ze maken er filmpjes van en delen die weer.
Waarom doen kinderen dit?
Groepsdruk speelt een rol. Stoer doen. Maar ook: nieuwsgierigheid en op zoek zijn naar een kick. Er zijn ook ‘spelletjes’ of ‘uitdagingen’ met drugs en alcohol. Niet elke tiener kan de gevaren goed inschatten. Ze denken dat het veilig is en vertrouwen erop dat hun vrienden ze helpen als er iets gebeurt.
Praten over challenges
Kinderen zullen het je niet vertellen als ze gevaarlijke spelletjes spelen. Waarschijnlijk omdat ze wel aanvoelen dat jij het niets vindt. Veel ouders denken daarom dat hun kind niet aan challenges doet. Maar dat kun je niet zeker weten. Stel open vragen waardoor je kind gaat nadenken. Wie weet wil hij of zij er dan over vertellen. Vraag bijvoorbeeld wat je kind weet over dit onderwerp. Of wat je kind zou doen als iemand hem of haar vraagt een challenge te doen. Nog wat gesprekstips:
- Probeer zo vroeg mogelijk dit onderwerp te bespreken. Bijvoorbeeld in groep 7. Jongere kinderen nemen sneller jouw adviezen aan.
- Praat niet met je kind als je zelf boos, bang of verdrietig bent. Zorg dat je rustig en sterk overkomt.
- Stel vragen vanuit nieuwsgierigheid en niet met een verwijtende houding. Vraag bijvoorbeeld bij het avondeten: “Wat is het gekste wat je vandaag online bent tegengekomen?” Laat tijd en ruimte voor je kind om zelf na te denken. Soms zeggen kinderen niets. Dat is niet erg, dan denken ze na. Ga niet zelf doorpraten, maar wacht gewoon tot er een antwoord komt.
- Komt er niets, laat het dan. Kom er een volgende dag eens op terug, en als het moet daarna nog eens. Soms komt het antwoord dan wel.
- Zijn er incidenten met gevaarlijke internetspelletjes gebeurd in de omgeving? Is er aandacht voor in het nieuws? Grijp dit aan om er met je kind over te praten: wat vind jij hiervan, heb je er al vaker over gehoord?
