Hoe weet je of je kind goed groeit? De jeugdgezondheidszorg meet en weegt je kind en maakt een groeilijn. Waar kun je op letten als je kind langer of kleiner is dan gemiddeld? Wat is een groeispurt en wat kun je doen tegen groeipijn?
Hoe groeit jouw kind?
Of je kind goed groeit, zie je in een groeigrafiek. Daarin vul je op verschillende leeftijden de lengte of het gewicht van je kind in. Zo krijg je een groeilijn. Bij een bezoek aan de Jeugdgezondheidszorg wordt je kind ook gemeten en gewogen. Je kunt daar de groeilijn van je kind bespreken met de jeugdarts of jeugdverpleegkundige.
Er zijn verschillende groeigrafieken. Bijvoorbeeld een grafiek waarin je het gewicht van je kind kunt vergelijken met dat van andere kinderen van dezelfde leeftijd. En een grafiek waarin je de lengte kunt vergelijken. Er is ook een grafiek waarin je kunt zien welk gemiddeld gewicht hoort bij een bepaalde lengte. De middelste lijn in een groeigrafiek geeft het gemiddelde aan. De buitenste lijnen geven het gebied aan waarbinnen het grootste deel van de kinderen zit.
Wat is normale groei?
Het is logisch dat bijna geen enkel kind precies de gemiddelde lijn volgt. Belangrijk is de eigen groeilijn van je kind. Gaat de lijn meer horizontaal lopen? Of komt er een knik in de lijn? Overleg dan met de jeugdarts. Gaat de eigen groeilijn van een kind flink anders lopen, dan heeft het misschien een groeistoornis.
- Voor de puberteit groeit je kind ongeveer zes centimeter per jaar. Maar niet alle kinderen groeien even snel.
- Tijdens de groeispurt in de puberteit kunnen kinderen gemiddeld wel twaalf centimeter per jaar groeien.
- Rond 12 jaar zijn de meeste kinderen tussen de 1,40 meter en 1,70 meter lang.
- Vraag je je af hoe het komt dat je kind klein of juist groot is, lees dan verder op Thuisarts.nl.
Wat als je kind langer is?
De groei gaat bij elk kind anders.
- Behandelen mensen je wat langere kind alsof hij of zij ouder is? Praat daar dan over. Vertel ze dat je kind lang is, maar nog wel jong. Let op dat je kind niet wordt overschat, omdat hij of zij lang is. Dat kan zelfs gevaarlijk zijn. Bijvoorbeeld als je kind mee mag in een opblaasboot met oudere kinderen, terwijl je kind nog niet kan zwemmen.
- Het is goed als kinderen dingen doen, die passen bij hun leeftijd. Dus nog niet in de achtbaan, ook al is je kind er misschien lang genoeg voor.
- Een goed passende stoel en tafel zijn belangrijk voor je kind. Je kunt met de leerkracht op school overleggen of je kind misschien een hogere stoel of tafel nodig heeft.
Wat als je kind kleiner is?
Ieder kind groeit anders. Als je kind kleiner is dan gemiddeld, wordt hij of zij misschien juist onderschat. Je kind mag bijvoorbeeld niet mee doen met sommige dingen, omdat hij of zij te jong lijkt.
- Behandelen mensen je kind alsof hij of zij jonger is? Leer je kind dan om voor zichzelf op te komen. Bijvoorbeeld door te zeggen: ‘Ik mag dat wel, want ik ben al 5 jaar’. Of vertel ze dat je kind klein lijkt, maar al ouder is.
- Als je kind klein is, laat hem of haar dan toch dingen doen, die de leeftijdsgenoten ook doen. Zoals klimmen op het klimrek.
- Goed passende meubels zijn belangrijk. Je kunt met de leerkracht op school overleggen of je kind misschien een lagere stoel of tafel nodig heeft.
Wat is een groeispurt?
Wat helpt tegen groeipijn?
Kinderen vanaf 4 jaar hebben ‘s avonds of ‘s nachts wel eens last van groeipijn in hun benen, vaak in hun onderbenen. De pijn lijkt op kramp en zit steeds op een andere plek. De oorzaak van groeipijn is niet bekend. Groeipijn komt vanzelf en gaat ook vanzelf weer over. Je hoeft je er geen zorgen over te maken. Je kind kan wel behoorlijk last hebben van groeipijn.
- Rekoefeningen, een warme kruik en de pijnlijke plek masseren, kunnen de pijn wat verzachten.
- Je mag een pijnstiller, bijvoorbeeld paracetamol, geven als het nodig is.
- Je kind hoeft overdag niet rustig aan te doen.
- Als de pijnlijke plek rood, dik of warm is, zit er misschien een ontsteking. Met deze klachten, of als je kind last heeft van gewrichtspijn of mank loopt, kun je het best even naar de huisarts gaan.
Handige websites en app over groeien
- TNO.nl – een app waarmee je kunt berekenen hoe lang je kind kan worden
- GroeiGids app – een app waarin je de groei van je kind bij kunt houden
- Kindengroei.nl – over normale groei, afwijkende groei en groeistoornissen