Groei – GroeiGids

Of je kind goed groeit, zie je in een groeigrafiek. Daarin vul je op verschillende leeftijden de lengte of het gewicht van je kind in. Zo krijg je een groeilijn. Bij een bezoek aan de Jeugdgezondheidszorg wordt je kind ook gemeten en gewogen. Je kunt daar de groeilijn van je kind bespreken met de jeugdarts of jeugdverpleegkundige.

Wat is een groeigrafiek?

Er zijn verschillende groeigrafieken. Bijvoorbeeld een grafiek waarin je het gewicht van je kind kunt vergelijken met dat van andere kinderen van dezelfde leeftijd. En een grafiek waarin je de lengte kunt vergelijken. Er is ook een grafiek waarin je kunt zien welk gemiddeld gewicht hoort bij een bepaalde lengte. De middelste lijn in een groeigrafiek geeft het gemiddelde aan. De buitenste lijnen geven het gebied aan waarbinnen het grootste deel van de kinderen zit.

Wat is normale groei?

Het is logisch dat bijna geen enkel kind precies de gemiddelde lijn volgt. Belangrijk is de eigen groeilijn van je kind. Gaat de lijn meer horizontaal lopen? Of komt er een knik in de lijn? Overleg dan met de jeugdarts. Gaat de eigen groeilijn van een kind flink anders lopen, dan heeft het misschien een groeistoornis.

Voor de puberteit groeit je kind ongeveer zes centimeter per jaar. Maar niet alle kinderen groeien even snel.
Tijdens de groeispurt in de puberteit kunnen kinderen gemiddeld wel twaalf centimeter per jaar groeien.
Rond 12 jaar zijn de meeste kinderen tussen de 1,40 meter en 1,70 meter lang.
Vraag je je af hoe het komt dat je kind klein of juist groot is, lees dan verder op Thuisarts.nl

Wat doe je als je kind langer is?

De groei gaat bij elk kind anders. Bahandelen mensen je wat langere kind alsof hij of zij ouder is? Praat daar dan over. Vertel ze dat je kind lang is, maar nog wel jong. Let op dat je kind niet wordt overschat, omdat hij of zij lang is. Dat kan zelfs gevaarlijk zijn. Bijvoorbeeld als je kind mee mag in een opblaasboot met oudere kinderen, terwijl je kind nog niet kan zwemmen.

Het is goed als kinderen dingen doen, die passen bij hun leeftijd. Dus nog niet in de achtbaan, ook al is je kind er misschien lang genoeg voor.

Wat doe je als je kind kleiner is?

Als je kind klein is, dan wordt hij of zij misschien juist onderschat. Je kind mag bijvoorbeeld niet mee doen met sommige dingen, omdat hij of zij te jong lijkt. Behandelen mensen je kind alsof hij of zij jonger is? Leer je kind dan om voor zichzelf op te komen. Bijvoorbeeld door te zeggen: ‘Ik mag dat wel, want ik ben al 5 jaar’. Of vertel ze dat je kind klein lijkt, maar al ouder is.

Als je kind klein is, laat hem of haar dan toch dingen doen, die de leeftijdsgenoten ook doen. Zoals klimmen op het klimrek.

Schoolmeubels moeten passen

Een goed passende stoel en tafel zijn belangrijk voor je kind. Je kunt met de leerkracht op school overleggen of je kind misschien een hogere of lagere stoel of tafel nodig heeft. Misschien is het ook nodig om te praten met ouders van klasgenoten. Vertel hen dat je kind even oud is als de andere kinderen in de klas, ook al is het langer of kleiner dan de klasgenoten.

Groeispurt

Tussen 9 en 14 jaar groeien kinderen meestal heel snel. We zeggen dan dat ze een groeispurt hebben. Kinderen in de groei zijn regelmatig moe, omdat groeien veel energie kost. Soms hebben ze last van groeipijn. En ze kunnen eten voor twee! Het valt op dat kinderen in de zomer vaak extra groeien. Dit komt onder andere doordat ze meer rust krijgen en genieten van de zon en de buitenlucht. Het is goed om regelmatig de schoenmaat van je kind te controleren. Doe dat zeker na de zomervakantie!

Meisjes hebben vaak een groeispurt als ze tussen 10 en 14 jaar zijn. Ze groeien eerst vooral in de lengte. Bij de meeste meisjes is er rond hun 12e een groeipiek. Zodra meisjes voor het eerst ongesteld zijn geweest, neemt de groeisnelheid af. Gemiddeld groeien meisjes dan nog acht centimeter. Na de lengtegroei begint bij meisjes de groei in andere richtingen. Ze krijgen bijvoorbeeld rondere heupen.

Bij jongens begint de groeispurt als ze ongeveer 13 jaar zijn. Omdat ze meestal eerst vooral in de lengte groeien, zien ze er soms slungelachtig uit. Zelf moeten ze ook wennen aan hun groeiende lijf. Ze kunnen zich wat onhandig gaan bewegen. De groeispurt duurt bij jongens tot een jaar of 16. Daarna groeien ze niet veel meer.

Groeipijn

Kinderen vanaf 4 jaar hebben ‘s avonds of ‘s nachts wel eens last van groeipijn in hun benen, vaak in hun onderbenen. De pijn lijkt op kramp en zit steeds op een andere plek. De oorzaak van groeipijn is niet bekend. Groeipijn komt vanzelf opzetten en gaat ook vanzelf weer over. Je hoeft je er geen zorgen over te maken. Je kind kan wel behoorlijk last hebben van groeipijn. Rekoefeningen, een warme kruik en de pijnlijke plek masseren, kunnen de pijn wat verzachten. Je mag een pijnstiller, bijvoorbeeld paracetamol, geven als het nodig is. Je kind hoeft overdag niet rustig aan te doen. Als de pijnlijke plek rood, dik of warm is, zit er misschien een ontsteking. Met deze klachten, of als je kind last heeft van gewrichtspijn of mank loopt, kun je het best even naar de huisarts gaan.

Handige websites en app

TNO.nl – groeicalculator om te berekenen hoe lang je kind kan worden
GroeiGids app – houd hierin o.a. de groei bij en kijk hoe lang je kind later ongeveer wordt
Kindengroei.nl – informatie over normale groei, afwijkende groei en groeistoornissen