De leefwereld van je kind wordt groter. Voelt je kind zich zeker van zichzelf? Dan probeert hij of zij waarschijnlijk dingen zelf te doen. Soms lukt dat niet. Dat is niet erg. Fouten maken mag. Geef je kind een compliment, omdat hij of zij het heeft geprobeerd. Zo leren kinderen om iets moeilijks toch aan te pakken. En zo leren ze dat het ook wel eens mis kan gaan.
Wat kan je kind al zelf? En wat nog niet?
- Wil je kleuter zichzelf aankleden? Laat hem of haar dat dan doen. Help alleen als het echt nodig is.
- Als kinderen het leuk vinden om zelf een boodschap te doen, geef ze dan de kans. Dan merk je vanzelf of het al kan.
- Geef je kind zakgeld. Dan merk je of het ermee om kan gaan. Lukt het niet, dan maak je samen afspraken en geef je advies.
- Wil je kind zelf op de fiets naar school? Spreek af dat je een paar keer achter hem of haar aan fietst. Kijk goed hoe je kind zich in het verkeer gedraagt en praat daar na vafloop samen over. Het verkeer echt overzien en goed reageren op onverwachte situaties moet je kind leren. De meeste kinderen kunnen dat als ze ongeveer 11 jaar zijn.
Laat je kind voor zichzelf zorgen
Geef je kind de kans om voor zichzelf te zorgen. Bij wat oudere kinderen hoef jij niet meer op te letten of ze hun zwemspullen wel meenemen naar school, dat kunnen ze best zelf. Je kunt wel helpen door thuis een lijstje op te hangen met dingen waar iedereen in het gezin zelf aan moet denken.
Dit geldt ook voor dingen die voor school moeten, zoals tas inpakken en op tijd komen. Help eerst een paar keer en laat het daarna zo veel mogelijk aan je kind zelf over. Hoe ouder een kind wordt, hoe meer verantwoordelijkheid het kan dragen. Kijk wat jouw kind aankan en bespreek dat met hem of haar. Dit geldt ook voor huishoudelijke taken. Jij blijft als ouder verantwoordelijk bent voor het zorgen voor je kind. Je kind hoeft ook nog niet voor anderen te zorgen.
Help je kind zelfstandig te worden
Geef je kind de kans om zelf dingen te doen. Kies dingen waarvan je denkt dat je kind het kan. Als het lukt, is dat goed voor het zelfvertrouwen van je kind. We geven nog wat ideeën en tips om je kind te helpen zelfstandig te worden.
- Verdeel taken in kleine stukjes. De opdracht: “Wil je de tafel dekken?” is voor een 5-jarige nog ingewikkeld. Vraag dus eerst de placemats neer te leggen, daarna de borden, enzovoort. Na een paar keer oefenen, kun je je kind zelf laten bedenken wat er nodig is.
- Nieuwe dingen leren kost tijd. Reageer dus niet geërgerd of ongeduldig als je vindt dat je kind ergens te lang over doet.
- Misschien wordt je kind boos als iets na tien keer proberen nog niet lukt. Neem de taak niet over, maar probeer een beetje te helpen. Op zo’n manier dat je kind nog wel het gevoel heeft, dat hij of zij het zelf heeft gedaan. Je kunt ook samen overleggen hoe iets wel zou lukken. Moedig je kind aan om een oplossing te bedenken.
- Laat je kind spelen op avontuurlijke plekken, zoals een natuurspeeltuin. Daar moet je kind zelf oplossingen bedenken om bijvoorbeeld aan de overkant van een greppel te komen. Houd je kind wel in de gaten, vooral als er water in de buurt is.
- Er is ook allerlei speelgoed waarbij je kind moet uitzoeken hoe iets werkt of hoe het in elkaar moet. Denk aan (technisch) Lego, denkpuzzels, bouwdozen over magneten of elektriciteit. Dit speelgoed is vaak ook op school te vinden en kun je ook lenen bij een speelotheek.
