Vindt jouw peuter televisie kijken en spelen met een smartphone of tablet ook zo leuk? Te lang voor een beeldscherm zitten is niet goed voor een baby of peuter. Het heeft invloed op het leren van taal, het slapen en de concentratie van je kind. Bewegen is juist wel heel goed, ook voor de ogen. Maar hoe lang mag je kind dan wel voor een beeldscherm? En hoe help je jouw kind hiermee om te gaan?
Te lang voor het beeldscherm
Als je kind te veel voor een scherm zit, is er meer kans op overgewicht, problemen met de ogen en concentratieproblemen. Te veel op een scherm zitten is ook niet goed voor het slapen, de fantasie en de sociale vaardigheden.
Peuters horen en zeggen minder woorden als ze veel schermtijd hebben. Dat blijkt uit een onderzoek onder kinderen van 1 tot 3 jaar. Als je kind naar een scherm kijkt, praat je bijna niet met elkaar. Onderzoekers ontdekten dat peuters door schermtijd misschien tot wel 1000 woorden per dag missen. Veel samen praten is heel belangrijk om taal te leren begrijpen en gebruiken.
Te veel lawaai, te snelle of gewelddadige beelden passen niet bij peuters. Een tv of radio die de hele dag aanstaat, is slecht voor de taalontwikkeling en kan aandachtsproblemen veroorzaken. Je merkt dit meestal pas als je kind gaat leren lezen en schrijven. Als jonge kinderen programma’s zien met veel lawaai en snelle beeldwisselingen, kunnen de hersens hieraan wennen. Volgens sommige onderzoekers kunnen kinderen daardoor ADHD ontwikkelen.
Hoe lang tv-kijken, computeren of met een tablet spelen?
Heel veel ouders laten hun jonge kind tv-kijken of met een telefoon of tablet spelen als ze tijd voor zichzelf willen. Dit doet 91% van ouders met kinderen van 0 t/m 6 jaar. Hierdoor zitten peuters vaak te lang voor een beeldscherm. Het advies is om kinderen van 2 tot 5 jaar 10 tot 15 minuten per keer op een scherm te laten, tot maximaal 1 uur per dag. Het is het beste om dit midden op de dag te doen. Het is belangrijk dat je partner en jij dezelfde regels gebruiken.
Op deze leeftijd begrijpt je peuter nog niet wat ‘tijd’ is. Help je peuter daar dus bij en wees heel duidelijk. Gebruik een kookwekker (of de timer van je telefoon) om je kind te waarschuwen als de tijd om is. Het is nog beter om zelf bij je kind te blijven en te zeggen dat de beeldschermtijd voorbij is.
Laat je kind niet rond bedtijd met een tablet spelen, want dan komt je kind moeilijker in slaap. Uit onderzoek blijkt ook dat het led-licht van smartphones en tablets slecht is voor het netvlies van jonge kinderen. Let er op dat je kind niet te dicht bij het scherm zit.
Samen kijken naar tv, tablets of smartphone
Je peuter doet het liefst alles samen met jou. Je kind voelt zich dan veilig. Dan kan hij of zij dingen leren. Je kind kan de knoppen van de tv of tablet vaak wel vinden, maar heeft jou nodig om alles te kunnen begrijpen. Ook wil je kind graag praten over de dingen die het ziet.
Laat je peuter niet alleen met de tv, tablet of smartphone.
Heeft je kind een spel op de tablet al vaker samen met jou gedaan? Dan kun je je kind wel een keer even alleen laten met het spel. Je kind weet nog hoe leuk het samen met jou was en heeft plezier van de herhaling.
Bewegen en buiten spelen
Buiten spelen is veel beter voor je kind dan voor een beeldscherm zitten. Ook voor de ogen. Oogartsen wijzen op het gevaar van bijziendheid. Dan kan je kind niet goed in de verte zien. Daarom geven zij het advies: kijk na 20 minuten beeldschermtijd altijd minstens 20 seconden in de verte en speel minstens 2 uur per dag buiten. Door deze 20-20-2 regel maak je de kans op bijziendheid kleiner.
Het is belangrijk om regelmatig en afwisselend te bewegen, niet te lang achter elkaar stilzitten en genoeg te slapen. Ook is het goed als je kind tijd met anderen omgaat én tijd voor zichzelf heeft. Ook moet er evenwicht zijn tussen actief zijn en ontspannen.
Wist je dat je digitale media ook kunt gebrúiken om je kind te laten bewegen? Voorbeelden daarvan zijn:
- Kijken naar en meedoen met een filmpje op YouTube over yoga of dans;
- Beeldbellen met opa en oma waarbij je peuter met de tablet door het huis loopt om van alles te laten zien.
- Geocatching: met een app wandelen en schatzoeken;
- Google Lens app: ga naar buiten en maak foto’s van bloemen en bomen om te ontdekken hoe die heten. Je kunt er zelfs een speurtocht van maken.
Je peuter wil niet stoppen met de tablet
Peuters kunnen behoorlijk zeuren om niet te hoeven stoppen met het beeldscherm. Hoe kun je daar het beste mee omgaan?
- Zeg een minuut voor de wekker gaat, dat het bijna tijd is om te stoppen.
- Ga er wel een beetje soepel mee om. Als een filmpje nog maar een minuut duurt, mag je kind het nog wel even afzien.
- Maar regels blijven regels en jij bepaalt de regels!
- Word niet boos, maar blijf bij de afspraken. Als het klaar is, is het klaar.
- Je kunt eventueel zeggen dat je kind de volgende keer minder lang op de tablet mag als hij of zij niet stopt met zeuren. Dat moet je dan ook echt doen. Anders luistert je kind niet meer naar je.
- Schenk geen aandacht aan gemopper of gehuil. Probeer er niet op te reageren. Als je wel reageert, beloon je je kind voor het lastige gedrag. En dan gaat je kind daarmee door.
- Zeg dat je blij en trots bent als je kind zich goed aan de regels houdt. Dat is een beloning voor goed gedrag.
Meer tips voor media en peuters
- Gebruik tv, computer en tablet zoveel mogelijk op vaste momenten. Zo voorkom je dat je kind gaat zeuren op andere momenten en niet meer wil stoppen.
- Gebruik media zoveel mogelijk samen en praat over alles wat jullie zien.
- Leer je peuter om de tv uit te doen als het programma afgelopen is. Leg de tablet weg als jullie wat anders gaan doen. Zo leert je kind vanzelf dat er vaste media-momenten zijn.
- Laat je kind niet zomaar de televisie aanzetten om te kijken wat er is. Als je kind vraagt of de televisie aan mag, vraag dan altijd: “Wat wil je dan zien?”
- Zet de tv overdag uit als er niemand naar kijkt.
- Zorg voor een afwisselende houding. Laat je peuter ook eens staan of op de buik liggen bij de tv of met de tablet. Als je kind op de buik ligt, worden de nek- en rugspieren sterker.
Meer informatie over peuters en media
- Geschikte media peuter – hoe kies je goede filmpjes en apps?
- Mediasmarties.nl – hier vind je allerlei apps en programma’s voor bepaalde leeftijden.
- Mediaukkies.nl – elk jaar zijn er de Media Ukkie Dagen.
- Mediawijsheid.nl – over mediaopvoeding van kinderen van 0 t/m 5 jaar. Bijvoorbeeld over de vijf kanten van de Mediadiamant: plezier, veilig, samen, inhoud en balans.
- NJi.nl – Test wat jij weet over mediaopvoeding
Filmpjes over omgaan met media
Bekijk het filmpje ‘Mediaopvoeding voor baby en peuter’ van Groter Worden:
De youtube video wordt niet getoond omdat de cookies niet zijn geaccepteerd. Ga naar https://www.youtube.com/embed/4l3Tz0Rn7qc?si=w1aepsJKaXwthYZW om hem alsnog te bekijken.
Fiona geeft tips hoe je digitale media op een goede manier gebruikt met je kind:
De youtube video wordt niet getoond omdat de cookies niet zijn geaccepteerd. Ga naar https://www.youtube-nocookie.com/embed/fpwkVvYXCpI?rel=0 om hem alsnog te bekijken.
