Veel kinderen stotteren een tijdje. Meestal gaat het vanzelf over. Wat kun je als ouder doen als je je toch zorgen maakt?
Wat is stotteren?
Veel kinderen tussen de 2 en 5 jaar stotteren. Ze hakkelen en komen niet goed uit hun woorden. Ze herhalen woorden of delen van de zin, maken klanken langer of blijven hangen op klanken.
Bij de meeste kinderen gaat dit vanzelf over.
Sommige kinderen blijven stotteren.
Waarom praat je kind nog niet makkelijk?
Praten lijkt zo gemakkelijk. Maar je gebruikt er wel honderd spieren bij. Ook moet je als je praat bedenken wat je wilt zeggen. En hoe de zin moet worden. Daarna moet er een seintje van de hersenen naar de spraakspieren gaan.
Jonge kinderen moeten dat allemaal leren. Je kind kan bijvoorbeeld niet op een woord komen. Een peuter of kleuter kent nog niet alle woorden die nodig zijn om te zeggen wat hij of zij wil. Om de zin op te vullen kan je kind dan woorden of delen van woorden herhalen. Dit is normaal.
Hoe reageert je kind zelf op het stotteren?
Als mensen reageren op de manier waarop je kind praat, merkt je kind dat het anders praat. Doordat mensen bezorgd of ongeduldig reageren, of je kind verbeteren, gaat je kind soms vechten tegen het stotteren.
Misschien wil je kind het dan te graag goed gaan doen. Hij of zij probeert dan om het haperen en herhalen uit de weg te gaan. Dat merk je aan bijvoorbeeld klanken die langer worden, hoger praten, vastlopen, knipperen met de ogen of wegkijken.
Je kind kan ook angstig worden, zich gaan schamen of boos worden. Je kind kan ‘moeilijke’ woorden gaan ontlopen of snel iets anders verzinnen. Het kan zijn dat je kind bepaalde situaties waar het moet praten uit de weg gaat; je kind wil bijvoorbeeld ergens niet meer op bezoek.
Wat kun je doen als je kind stottert?
Stottert je kind, probeer hem of haar rustig te laten uitpraten. Zeg niet: ‘praat rustig, haal adem, begin opnieuw’. Hierdoor krijgt je kind misschien het idee dat hij of zij iets niet goed doet. Dat is niet de bedoeling. Je kind mag gewoon praten, ook al is dat met stotteren.
Andere tips:
- Luister geduldig naar je kind. Let op wat het zegt en niet op hoe je kind iets zegt;
- Herhaal rustig wat je denkt dat je kind zei;
- Blijf je kind aankijken;
- Heb je even geen tijd, zeg dan dat je er later op terugkomt;
- Onderbreek niet, verbeter niet en vul je kind niet aan;
- Ga langzamer praten en wacht even met antwoorden;
- Laat elkaar uitspreken;
- Probeer niet te veel vragen te stellen;
- Gebruik zelf korte zinnen en gemakkelijke woorden;
- Neem elke dag minstens vijf minuten om samen ontspannen te praten;
- Help je kind bij het leren van taal. Lees veel voor en doe spelletjes. Lees de tips voor taalontwikkeling;
- Als je kind wat ouder is, maakt hij of zij zich misschien ongerust over de manier van praten. Praat daar eerlijk over. Geef geen adviezen om niet te stotteren. Je kind gaat dan nog meer druk voelen. Vertel je kind dat het gaat om wat hij of zij zegt. En niet om hoe hij of zij dingen zegt;
- Heeft je kind zelf geen problemen met de manier van praten? Besteed er dan verder geen aandacht aan;
- Geef je kind de tijd en ruimte om dingen op zijn of haar manier te zeggen. Misschien is het handig om je kind niet te vaak te laten spelen met een vriendje die heel veel praat. Zo voorkom je dat je kind zich overdonderd voelt in gesprekken;
- Reageren volwassenen ongeduldig als je kind praat? Vraag of ze je kind de tijd willen gunnen zijn of haar verhaal te vertellen. En of ze het niet willen aanvullen.
Maak je je zorgen over het stotteren van je kind?
Als je je zorgen maakt, kun je de ScreeningsLijst Stotteren invullen op Stotteren.nl. Heb je meer dan 11 punten? Overleg dan met de Jeugdgezondheidszorg, je huisarts of een logopedist.
Is je kind ouder dan 7 jaar en stottert hij of zij? Overleg dan altijd met de Jeugdgezondheidszorg, je huisarts of neem contact op met een logopedist of stottertherapeut.
Wat doet een logopedist of stottertherapeut?
Een logopedist is opgeleid om mensen die stotteren te begeleiden. De logopedist bekijkt eerst wat je kind precies doet. Herhaalt je kind woorden? Maakt het klanken langer? Of zit je kind vast? Ook kijkt de logopedist hoe erg het stotteren is en wat je kind voelt bij het stotteren.
De logopedist kan ervoor kiezen om hulp te vragen van een stottertherapeut. Een stottertherapeut heeft zich hierin gespecialiseerd.
De logopedist en stottertherapeut leggen uit waardoor stotteren ontstaat. Ook krijg je tips hoe je het beste met het stotteren om kan gaan.
Is je kind wat ouder? Dan kunnen ze je kind ook leren hoe het om kan gaan met vervelende opmerkingen van andere kinderen. En met spannende situaties, zoals een spreekbeurt.
Meer informatie over stotteren lees je op Logopedie.nl.
Meer over andere problemen met praten
Heeft jouw kind andere problemen met praten?
Lees wat je kunt doen als je kind slist.
Lees wat je kunt doen als je kind niet durft te praten en wat selectief mutisme is.
