Zit jouw kind regelmatig op social media? Dan kan hij of zij te maken krijgen met digitaal pesten, ook wel cyberpesten genoemd. Het herkennen van digitaal pesten is belangrijk. Dan kun je er snel iets tegen doen. Nog beter is het voorkomen van digitaal pesten. Hoe help je je kind omgaan met nare berichten op internet?
Wat is digitaal pesten?
Digitaal pesten of cyberpesten is pesten via internet en sociale media. Bijvoorbeeld:
- gemene berichten sturen via WhatsApp of iemand buitensluiten in WhatsApp-groepen;
- iemand uitschelden of belachelijk maken op TikTok of in chats;
- haattweets;
- dreigberichten of dreigmails sturen;
- een wachtwoord stelen of een nep-account aanmaken;
- foto’s of filmpjes van iemand anders op internet zetten, bijvoorbeeld naaktfoto’s. Dit kunnen ook met AI (artificial intelligence) gemaakte filmpjes, foto’s of geluidsopnames zijn.
Het is pesten als dit soort dingen regelmatig gebeuren en als ‘de pester’ het expres doet. Het kan dat kinderen er wel last van hebben, maar dat ze het zelf geen pesten noemen.
Soms gebeurt digitaal pesten anoniem. Je kind weet dan niet wie het bericht gestuurd heeft.
Hoe herken je digitaal pesten?
Online gepest worden is voor kinderen net zo erg als gepest worden in de buurt of op school. Kinderen vertellen het misschien niet snel. Daarom is het belangrijk dat je let op signalen van pesten. Je kunt het soms merken doordat kinderen zich opeens anders gedragen. Ze hebben bijvoorbeeld buikpijn, zijn moe, niet meer vrolijk of humeurig als ze achter de computer hebben gezeten. Het pesten, ook online, is het ergst in de leeftijd van 11 tot 15 jaar. Denk je dat er gepest wordt? Dan is het belangrijk dat je er meteen iets tegen doet.
Het beste kun je er zelf regelmatig over beginnen. Vraag of je kind wel eens merkt of iemand online gepest wordt. Bijvoorbeeld in een WhatsApp-groep. Hoe gebeurt dat dan precies en wat doe je in zo’n geval? Hoe vaker je erover praat, hoe makkelijker je kind een probleem met je bespreekt. Praat er ook eens over met andere ouders of met leerkrachten op school.
Hoe voorkom je dat een kind gepest wordt op internet?
Kinderen die de gevaren op internet kennen, lopen minder kans om gepest te worden. Het is dus belangrijk om met je kind hierover te praten. Andere tips om pesten op internet te voorkomen:
- Leg uit dat je kind niet alle vriendschapsverzoeken hoeft te accepteren. Een onbekende kun je beter niet accepteren.
- Vertel dat het niet slim is om persoonlijke informatie te delen op internet (naam, telefoonnummer etc.).
- Spreek af dat je kind het altijd moet overleggen met jou als hij of zij toch ergens gegevens wil invullen.
- Zeg je kind dat hij of zij altijd alles kan bespreken met jou of iemand anders die vertrouwd is.
- Heeft je kind weinig zelfvertrouwen? Help je kind dan zijn zelfvertrouwen te vergroten. Als je kind weerbaar is, durft het beter voor zichzelf op te komen en sneller hulp te zoeken.
- Probeer op de hoogte te blijven wat je kind doet op social media.
Hoe voorkom je dat je kind gaat pesten?
- Geef zelf het goede voorbeeld, ook op social media. Door vriendelijk te blijven. Ook als je het niet met iemand eens bent.
- Praat regelmatig met je kind over social media. Bespreek ook waar je kind boos van werd en wat de reactie was van je kind. Leg uit dat iemand uitschelden of vernederen pesten is.
- Praat ook over hoe het is voor iemand die gepest wordt.
Wat kun je als ouder doen aan digitaal pesten?
- Praat regelmatig met je kind over social media en het veilig gebruik van internet. Bespreek de leuke en minder leuke ervaringen. Als je kind gepest wordt, blijf dan rustig. Zorg dat je kind alles aan jou kan vertellen.
- Vertel dat je kind zich niet schuldig hoeft te voelen.
- Verbied je kind niet op internet te gaan.
- Neem je kind serieus, maar kijk ook samen of de zorgen terecht zijn. Misschien is het bericht niet speciaal voor jouw kind bedoeld. Of misschien is het bericht niet bedoeld om te kwetsen.
- Ook als je kind zelf de pester is, is het belangrijk om hier samen over te praten. Vertel je kind hoe het gepeste kind zich kan voelen. Probeer erachter te komen waarom je kind pest. Wil hij of zij bijvoorbeeld stoer doen tegenover andere kinderen?
Wat kan je kind doen tegen digitaal pesten?
Je kunt de volgende tips met je kind bespreken.
- Blijf rustig en laat je niet uitdagen.
- Negeer pest-berichten, pest dus ook niet terug.
- Laat de pester weten dat het je kwetst en vraag om ermee te stoppen.
- Log uit of blokkeer de persoon die akelig doet.
- Verzamel bewijsmateriaal: bewaar e-mails of appjes. Houd een logbestand bij van de chatberichten. Of maak een printscreen van het pestgedrag.
- Licht de beheerder van de website in en vraag of eventuele foto’s of filmpjes verwijderd kunnen worden.
- Praat erover met jou, maar ook met andere volwassenen of de vertrouwenspersoon op school.
- Je kind kan bellen met de Kindertelefoon: 0800-0432 of chatten op Kindertelefoon.nl.
Kunnen we aangifte doen?
Wordt je kind al lange tijd gepest? Of wordt hij of zij gestalkt, bedreigd, afgeperst of op een andere manier onder druk gezet? Neem dan contact op met de politie en doe aangifte. Neem zoveel mogelijk bewijsmateriaal mee: gebruikersnamen en e-mailadressen, data en tijdstippen, bewaarde app-berichten, uitgeprinte e-mails, chatlogs, foto’s of printscreens.
Scholen hebben vaak een vertrouwenspersoon bij de politie.
Meer informatie
- Meldknop.nl – info, advies, hulp en aangifte doen
- Stoppesten.nu– van het Kennis-, Informatie- & Expertisecentrum over pesten & online pesten
- Mediawijsheid.nl – tips om digitaal pesten te stoppen
- Helpwanted.nl – hulp en advies bij alle vormen van online grensoverschrijdend gedrag
