Sta jij er als ouder alleen voor? Misschien ben je gescheiden of je partner is overleden. Of je bent bewust alleenstaande ouder en je hebt je kind via een spermadonor gekregen. Het is niet altijd makkelijk om alleen voor je kind of kinderen te zorgen. Hoe kun je steun zoeken, ook praktisch en misschien financieel?
Geluk en verantwoordelijkheid
De meeste ouders ervaren veel vreugde en geluk aan het ouder zijn en een kind te zien opgroeien. Als alleenstaand ouder kun je het op je eigen manier doen en je eigen ideeën volgen in de opvoeding.
Je bent ook alleen verantwoordelijk voor de verzorging en de opvoeding van je kind. Het besef dat je kind volledig afhankelijk is van jouw ouderschap en opvoeding kan emotioneel ook soms zwaar zijn. Het helpt als je je gevoelens deelt, bijvoorbeeld met familie en/of vrienden.
Je kunt ook terecht bij de Jeugdgezondheidszorg of de huisarts. Als je vastloopt en het nodig is, kunnen zij ook met jou kijken of je iets kunt hebben aan een hulpverlener.
Samen met familie, vrienden en buren
Je woont alleen met je kind(eren), maar je hebt waarschijnlijk familie, vrienden en buren. Het is fijn om met hen uit te wisselen over ideeën over jouw kind, ouderschap en opvoeding. En ook over alle praktische dingen die gaan spelen als je een kind hebt.
Neem vooral hulp aan als mensen dit aanbieden. Durf er ook om te vragen als je iets nodig hebt. Het kan ook gaan om bijvoorbeeld even oppassen of helpen met klussen. Je kunt ook bijvoorbeeld afspreken bij wie en wanneer je je verhaal even kwijt kunt.
Het kan ook fijn zijn om met andere alleenstaande ouders te praten. Hoe lossen zij dingen op? Kunnen jullie elkaar helpen?
Als je alleenstaande moeder bent kun je eens kijken op Singlesupermom.nl voor contacten, informatie en tips, die het leven als single mom leuker maken.
Goed voor jezelf zorgen
Probeer goed voor jezelf te zorgen. Je bent een prachtige klus aan het doen als ouder, maar het vraagt ook veel van je. Neem je rust, slaap genoeg, eet gezond en blijf bewegen. Gun het jezelf om iets helemaal voor jezelf te doen. Dat vraagt vaak meer organisatie vooraf dan als je met twee ouders bent. Alle reden om trots te zijn als het je lukt.
Een goede planning kan helpen stress te voorkomen. ‘s Avonds kleding klaarleggen en tassen inpakken scheelt bijvoorbeeld weer de volgende ochtend. Met andere ouders afspreken om om de beurt kinderen op te halen van school of sportclub scheelt ook.
Doe geregeld leuke dingen, met je kind, maar ook alleen. Je bent ouder maar je hebt ook je eigen behoeften. Als jij zelfvertrouwen laat zien, zal je kind zich daar ook goed bij voelen.
Heb je geldzorgen als ouder? Dan kun je hulp krijgen. Lees meer in het artikel Problemen in je gezin.
In gesprek met je kind
Als je alleen woont met je kinderen en bijvoorbeeld niet werkt, zie je misschien weinig volwassenen. De meeste mensen hebben hier wel behoefte aan, dus probeer manieren te vinden om meer andere mensen te leren kennen en te zien.
Als je weinig anderen ziet, praat je misschien met je kind over dingen, die je anders met een partner zou bespreken. Wees je daarvan bewust. Je kind hoeft niet al jouw belevenissen of zorgen te horen. Bespreek ‘volwassen onderwerpen’ liever met familieleden of vrienden. Houd altijd rekening met de leeftijd van je kind als je met hem of haar praat.
Ben je gescheiden? Voor je kind is het fijn als jullie duidelijke afspraken hebben gemaakt. Dan weet je kind waar het aan toe is. Hoe je omgaat met je ex is belangrijk en ook de toon waarop je over hem of haar praat. Lees meer in het artikel over scheiding en kinderen. Je leest hier meer over in het artikel over Scheiding en kinderen.
Is je partner overleden? Het is goed om verdriet te laten zien en horen. Het is belangrijk dat kinderen op hun eigen manier mogen rouwen.
Heb je een kind dat geboren is via een spermadonor? Hoe je aan je kind vertelt dat hij of zij een donorkind is, bepaal je zelf. Vertel niet alles in één keer als je kind nog jong is. Vertel je kind steeds meer als het ouder wordt, wat past bij de leeftijd van je kind. Op Fiom.nl en Donorconceptie.nl lees je uitgebreid over hoe je met je kind praat over donorkind zijn.
Wil je kind meer weten over de donorvader of op zoek naar de biologische familie? Op JouwGGD.nl leest je kind vanaf 12 jaar hoe dat kan.
Alleenstaande ouder en financiën
Als je gescheiden bent en je kind woont bij jou, krijg je alimentatie van je ex-partner. Zo delen jullie de kosten voor de zorg van jullie kind.
Als je partner is overleden, zijn er verschillende regelingen, die helpen om het verlies in inkomen op te vangen. Zo is er de nabestaandenuitkering (ANW-uitkering) en het nabestaandenpensioen (afhankelijk van het pensioenfonds waar je partner bij was aangesloten). Als jullie een overlijdensrisicoverzekering hadden (vaak verbonden aan een hypotheek), krijg je daar een uitkering uit. Meer hierover lees je op Nibud.nl.
Alleen je kind opvoeden kan lastig zijn als je de zorg voor je kind combineert met je werk of je studie. Als je geen werk hebt, kun je in de bijstand terechtkomen. Je leeft dan van een minimuminkomen. Je bent ook verplicht om een baan te zoeken of een opleiding te volgen. Als je kind jonger is dan 6 jaar zijn er soms redenen dat je niet hoeft te werken en kun je misschien ‘ontheffing van de arbeidsplicht’ krijgen. Daar lees je meer over op Infonu.nl.
Check of je in eenoudertoeslag kunt krijgen op Duo.nl. Of lees op Belastingdienst.nl of je een kindgebonden budget kunt krijgen. Als je kind naar de opvang gaat, heb je recht op kinderopvangtoeslag.
Op Geldfit vind je een handig overzicht van alle toeslagen waar je als alleenstaande ouder recht op hebt. Ook kunnen zij je verder helpen als je geldzorgen hebt. Geldfit is een activiteit van Stichting NSR (Nederlandse Schuldhulproute).
Een voogd vragen
Als je kind alleen jou als ouder heeft, is het verstandig om iemand als voogd te vragen voor je kind. Hij of zij zorgt voor je kind als er iets met jou gebeurt. Een voogd is vaak een familielid, maar kan bijvoorbeeld ook een goede vriend(in) zijn. Je kunt bij de notaris laten vastleggen wie de voogd is. Deze voogd hoeft de voogdij niet op zich te nemen als hij of zij dat echt niet wil op het moment dat een voogd nodig is. De rechtbank wijst dan een ander geschikt persoon aan.
Als je geen voogd benoemt, zorgt de kinderrechter ook dat iemand de zorg voor je kinderen op zich neemt. Vaak is dit een familielid of iemand anders die dicht bij het gezin stond. Is er niemand geschikt, dan komt een kind terecht in een pleeggezin.
Kijk op Rechtspraak.nl voor meer informatie over voogdij.
Als je als alleenstaande ouder een partner krijgt
Als je een (nieuwe) partner krijgt, heeft dit natuurlijk gevolgen voor je gezin. Neem de tijd om aan elkaar te wennen. De kind(eren) komen natuurlijk op de eerste plaats. Je nieuwe partner krijgt vaak de rol van stiefouder van je kind.
Heeft jouw nieuwe partner ook kinderen? Als je bij dan elkaar intrekt, ontstaat er een samengesteld gezin.