Sommige kinderen proberen in de puberteit sigaretten of andere manieren van roken. Hoe en wanneer praat je over roken met je kind? Wat doe je als je zelf rookt? En hoe zorg je dat je kind niet gaat roken?
Hoeveel jongeren roken?
Cijfers uit 2023:
- 27% van de 12-25-jarigen heeft in het afgelopen jaar gerookt;
- 18% rookt maandelijks sigaretten;
- jongeren gaan meer roken als ze ouder worden: onder 12-14-jarigen rookt 5,5% elke maand. Bij 22-25-jarigen is dat 36%;
- Van de jongeren die elke maand roken, gebruikt 39% ook elke maand een e-sigaret.
Jongeren denken vaak dat zij niet snel verslaafd zullen raken aan roken, maar dat is niet waar. Nicotine is heel erg verslavend. Hoe jonger kinderen beginnen met roken, hoe moeilijker het wordt om ermee te stoppen als ze ouder zijn. En hoe vaker ze blijven roken: 88% van alle volwassen rokers is begonnen voor z’n achttiende.
Rookt iemand lang of veel? Dan is er een grotere kans op gezondheidsklachten.
Waarom roken jongeren?
Jongeren roken:
- Uit nieuwsgierigheid;
- Om erbij te horen of zich een houding te geven;
- Omdat ouders of vrienden roken.
Hoe praat je met je kind over roken?
De manier waarop je over roken praat, is belangrijker dan hoe vaak je dat doet:
- Zorg dat de sfeer prettig blijft in het gesprek. Geef je kind de ruimte om zijn of haar eigen verhaal te vertellen. Je kind kan bijvoorbeeld denken dat het stoer is om te roken. Probeer dit duidelijk te krijgen en praat hierover;
- Praat met je kind over de risico’s van roken. Leg uit dat je wilt dat je kind gezond blijft. Een streng verbod werkt vaak niet bij roken, maar een duidelijke boodschap wel. Leg uit waarom je niet wilt dat je kind gaat roken;
- Leg uit dat roken verslavend is en dat het moeilijk is om ermee te stoppen;
- Reken samen uit hoeveel roken kost. En wat je kind allemaal van dat geld kan doen;
- De leeftijdsgrens voor het kopen van sigaretten is 18 jaar. Dit is zo omdat sigaretten schadelijk zijn. Je kunt dit ook vertellen;
- Sommige ouders maken een niet-rokenafspraak met hun kind. Het kind krijgt dan een beloning als het voor een bepaalde leeftijd niet gerookt heeft. Uit onderzoek weten we dat praten met je kind en regels stellen beter werkt dan een niet-rokenafspraak.
Wat doe je tegen roken als je zelf rookt?
Vertel over je eigen ervaringen
Rokende ouders vinden het vaak lastig om tegen hun kinderen te zeggen dat ze niet mogen roken. Maar ook als je zelf rookt, kun je aangeven dat je niet wilt dat je kind gaat roken. Je kunt vertellen over je eigen ervaringen. En aangeven hoe moeilijk het is om weer te stoppen met roken.
Probeer te stoppen met roken
Kinderen doen vaak ouders en vrienden na. Daarom is het beter om te stoppen met roken. Lukt dat niet? Probeer dan in elk geval niet te roken als je kind het kan zien of in de buurt is. Laat geen volle asbakken in huis staan of pakjes sigaretten rondslingeren. Lees meer over hulp bij stoppen met roken.
Laat je kind niet meeroken
Rook je in de buurt van je kind, dan ademt je kind ook de schadelijke rook in. Meeroken is bijna net zo schadelijk als zelf roken. Meerokende kinderen hebben vaak meer last van hun luchtwegen, zoals verkoudheid, minder goede longen of astma. En ze hebben vaker middenoorontsteking.
Hoe zorg je dat je kind niet meerookt?
- Rook niet waar je kind bij is. Dus niet in huis en in de auto;
- Een raam openzetten of de afzuigkap aanzetten helpt niet genoeg om de rook van je kind weg te houden;
- Ook buiten kan je kind meeroken. Weet dat roken schadelijk is wanneer je de rook kunt ruiken.
Hoe zorg je dat je kind niet gaat roken?
Uit onderzoek blijkt dat pubers minder snel gaan roken als ze weten hoe hun ouders over roken denken. Leg daarom op tijd uit waarom je niet wilt dat je kind gaat roken. Veel kinderen weten niet goed hoe hun ouders over roken denken.
Je kunt het beste praten over niet roken voordat je kind naar de brugklas gaat. Op de basisschool vinden kinderen roken vaak nog vies. Dat verandert soms wanneer ze naar de middelbare school gaan. Ze zien oudere leerlingen roken en vinden dat stoer. Of een klasgenoot biedt ze een sigaret of een vape aan om het eens te proberen. Experimenteren is spannend voor een puber.
Wat spreek je af over roken?
Je kind heeft het meest aan duidelijkheid en daar horen regels bij. Een puber heeft grenzen nodig. Je kunt bijvoorbeeld afspreken dat er in huis niet gerookt wordt, ook niet door bezoek. Je kind weet dan hoe jij over roken denkt. En zal roken daardoor minder snel normaal vinden.
Meer over roken
- Helderopvoeden.nl – informatie en tips over praten met je kind over roken
- Ikstopnu.nl – over stoppen met roken en vapen voor jongvolwassenen
