groeigids logo
Puber/verkeerde vrienden
Vriendschappen en je puber mood picture

Vriendschappen en je puber

Voor pubers zijn vrienden vaak heel belangrijk. Waarom zijn vriendschappen zo belangrijk in deze fase? En wat als je kind geen leuke vrienden heeft of weinig vrienden?

Waarom zijn vrienden belangrijk voor een puber?

Je puber zoekt vrienden bij wie hij of zij zich thuis voelt. Het is gezellig om vrienden te hebben, maar ook belangrijk. Als je kind vrienden heeft die graag met hem of haar omgaan, voelt hij of zij begrip en bevestiging. Dat is goed voor het zelfvertrouwen.

Je puber leert zichzelf beter kennen door vrienden. Daarnaast ontwikkelt je kind zich samen met vrienden. Hij of zij leert door vriendschap beter met anderen om te gaan. Je kind leert bijvoorbeeld luisteren, helpen, de leiding nemen en complimenten geven. Maar ook iets persoonlijks zeggen, iemand de waarheid zeggen en een andere mening hebben. Hij of zij leert bijvoorbeeld ook aan te voelen wanneer hij of zij beter even niets kan zeggen.

Wat is de invloed van vrienden op je puber?

Hoe ouder je kind wordt, hoe meer hij of zij naar vrienden luistert. Als ouder heb je steeds minder invloed. Dat is gezond en normaal.

  • Toch kun je je kind blijven vertellen wat je van zijn of haar gedrag vindt. Vaak merk je pas veel later dat je kind wel naar je geluisterd heeft.

Hoe maakt je puber vrienden?

Je kind bepaalt zelf met wie het vrienden wil worden. Hij of zij leert zijn of haar vrienden bijvoorbeeld kennen op school of bij het sporten. Als je kind naar een nieuwe school, klas of sportclub gaat, zal het moeite moeten doen om nieuwe vrienden te maken. Dat is voor de meeste pubers heel spannend. Het kan even duren voordat je kind nieuwe vrienden heeft gemaakt. Je kind leert ook dat het interesse en vriendschap moet laten zien om het terug te kunnen krijgen.

  • Je kunt hierover praten met je kind. Vertel ook over je eigen ervaringen.

Waarom wisselt je puber soms of vaak van vrienden?

Soms kan je kind erachter komen dat een vriend toch niet zo leuk is, of niet zo bij hem of haar past. En iemand anders juist weer wel. Je tiener ontdekt zichzelf, dus vriendschappen kunnen wisselen. Steeds opnieuw bedenkt je kind wat die vrienden voor hem of haar betekenen en of ze bij elkaar passen.

Soms groeien ze uit elkaar of valt een vriendschap tegen. Je kind wil misschien stoppen met een vriendschap of zijn of haar vriend(in) wil dat. Natuurlijk kan je kind zich dan flink afgewezen voelen. Hij of zij kan ook jaloers worden als een vriend(in) opeens met iemand anders omgaat.

  • Praat over deze jaloezie met je kind, zoveel mogelijk zonder oordeel. Denk mee over wat je kind kan doen of wanneer het iets gewoon moet accepteren.

Wat zijn vriendengroepen en wat doen ze?

Op de middelbare school zitten veel tieners in een vriendengroep. Je hoort dan ergens bij en dat geeft veiligheid en zekerheid. In een vriendengroep bestaat een ‘wij-gevoel’.

  • Jongeren die bij een vriendengroep horen herkennen vaak dingen bij elkaar. Bijvoorbeeld muzieksmaak, kleding, afkomst, hobby’s, interesses en leeftijd. Soms horen kinderen bij een bepaalde stroming zoals hiphop of gothic.
  • De vriendengroep hangt rond en kletst over alles wat ze bezighoudt. Ze bespreken ideeën en meningen met elkaar. Ze gaan mogelijk samen sporten, huiswerk maken, shoppen of naar de kroeg en concerten. Lees wat je kunt verwachten als je puber voor het eerst uitgaat.
  • Vaak bestaan groepen alleen uit jongens of meisjes. Vriendengroepen van meisjes zijn meestal kleiner. Meisjes wisselen vaker persoonlijke dingen (intimiteiten) met elkaar uit. Jongens gaan vaker op pad of hangen ergens rond. Vanaf een jaar of 16 zie je vaker gemengde groepen.
  • Soms gaan verschillende vriendengroepen de strijd met elkaar aan. Bijvoorbeeld omdat ze op een andere school zitten of in een andere wijk wonen.

Het kan ook lastig zijn in een vriendengroep. Bijvoorbeeld als de ‘leiders’ anderen onder druk zetten. Bijvoorbeeld om dingen te doen die ze niet willen of om bepaalde meningen te hebben. Er kan groepsdruk zijn om te gaan roken of te drinken. Met deze tips kun je je kind helpen bij groepsdruk.

Hoe krijg je een beeld van de vrienden van je kind?

Misschien maak je je zorgen over de invloed die een groep of een bepaalde vriend op je kind heeft. Zo kom je meer te weten over de vrienden van je kind:

  • Vraag je kind om vrienden mee naar huis te nemen. Je ziet dan hoe ze met elkaar omgaan.
  • Probeer, als je kind dat toestaat, de vrienden beter te leren kennen. Kook bijvoorbeeld eens voor ze of breng ze eens ergens naartoe.
  • Veroordeel vrienden van je kind niet te snel. Jouw kind moet zelf uitvinden wat bij hem of haar past. Vraag op een open manier naar de ervaringen van je kind. Wat vindt hij of zij leuk om samen met hen te doen? Wat leert je kind van zijn of haar vrienden?

Wat kun je doen als je (denkt dat je) kind verkeerde vrienden heeft?

Sommige vrienden willen niet per se het beste voor je kind. Zij geven vooral om zichzelf. Als je puber onzeker is, gaat hij of zij misschien graag om met iemand waar het tegen opkijkt. Die vriend durft misschien spannende dingen te doen. Daardoor voelt je tiener zich sterker, maar het moet dan wel meedoen. Zulke vrienden kunnen een negatieve invloed hebben. Zij kunnen je kind aanmoedigen om bijvoorbeeld te spijbelen, roken, alcohol te drinken en drugs te gebruiken.

Dit kun je doen:

  • Zie je de vrienden van je kind nooit? Vertelt je tiener niets over hen? Weet je vaak niet waar je kind is als het niet thuis is? Vraag dan naar zijn of haar vrienden en praat erover.
  • Vertel je kind dat je altijd goed moet bedenken wat je zelf vindt en wilt. En dat je niet altijd hetzelfde hoeft te doen als je vrienden. Vertel dat echte vrienden geen eisen stellen maar jou jezelf laten zijn.
  • Vind je het echt niet goed wat je kind en zijn of haar vrienden doen? Praat dan over hun gedrag. Wijs je kind of de vriend niet als persoon af.
  • Als je kind ervoor openstaat, help hem of haar dan andere vrienden te leren kennen. Laat hem of haar bijvoorbeeld op een teamsport gaan.
  • Zeg nooit dat je kind niet meer met een bepaalde vriend om mag gaan. Dat maakt het alleen maar extra spannend.

Waarom heeft je kind geen vrienden?

Er kunnen verschillende oorzaken zijn dat je kind geen of weinig vrienden heeft:

  • Misschien heeft je kind niet zo’n behoefte aan vrienden. Als je kind weinig vrienden heeft, heeft het misschien wel diepere vriendschappen.
  • Als je merkt dat je kind geen vrienden heeft, is het misschien erg onzeker. Lees over oorzaken en tips bij onzekerheid.
  • Het kan zijn dat je kind niet goed weet hoe hij of zij vrienden moet maken of houden.
  • Misschien wordt je kind in een bepaalde klas of groep buitengesloten.

Hoe kom je erachter wat er aan de hand is?

  • Bedenk of je kind al langere tijd geen vrienden heeft of nog maar sinds kort. Misschien moet je kind gewoon nog wennen aan een nieuwe situatie. Als een kind bijvoorbeeld net naar de middelbare school gaat, is het normaal om nog geen vrienden te hebben.
  • Als je nooit vrienden van je kind ziet, kun je eerst vragen of er misschien iets is. Misschien heeft je kind wel een heel goede vriend, maar mag die niet bij jullie thuis komen. Of wil je kind niet dat die vriend bij jullie komt. Of is je kind bang dat je zijn of haar vriend afkeurt. Of schaamt je kind zich bijvoorbeeld ergens voor bij jullie thuis.
  • Als je weet dat je kind geen vrienden heeft, vraag dan hoe je kind zich daarover voelt. Vindt hij of zij het wel best? Of voelt je kind zich juist heel eenzaam? Als je kind niet veel wil zeggen, accepteer dat dan. Laat merken dat je er geen oordeel over hebt en je kind alleen wilt steunen. En dat je er bent wanneer hij of zij er wel over wil praten.

Hoe kun je je kind helpen om vrienden te krijgen?

Zit je kind ermee dat het geen of heel weinig vrienden heeft? Praat samen over wat hij of zij er aan kan doen. Bijvoorbeeld: