Basisschoolkind
Schaamte mood picture

Schaamte

De meeste (pre)pubers schamen zich wel eens. Dat gebeurt in de tijd waarin jullie als ouders minder belangrijk voor je kind worden en juist de mening van vrienden gaat tellen. Veranderingen in de puberteit spelen daarbij een rol. Veel pubers willen niet meer tegelijk met hun vader of moeder de badkamer gebruiken. Ook op andere momenten kunnen ze om allerlei redenen schaamte voelen. Het is niet erg als dat gebeurt, zolang je kind er geen last van heeft bij het omgaan met anderen.

Invloed van anderen

Je kind kan zich opeens schamen voor zijn of haar uiterlijk. Je kind kan bang zijn dat anderen vinden dat hij of zij er raar uitziet. Je ziet dan vaak dat een kind zich precies hetzelfde wil kleden als leeftijdsgenoten. Alles om maar niet op te vallen. En al zou je kind nog best met de Lego of Barbies willen spelen, als je kind ook maar denkt dat klasgenoten daarom zouden lachen, wil hij of zij het niet meer. Hoogstens stiekem met een jonger broertje of zusje. De invloed van vrienden  wordt steeds groter. Schaamte zorgt er dus ook voor dat je kind bij een groep gaat horen.

Zich schamen voor naakt zijn

Pubers willen hun blote lichaam niet meer zo graag aan hun ouders of anderen laten zien. Ze moeten zelf nog erg wennen aan alle veranderingen die hun lichaam doormaakt. Als er op school verplicht gedoucht moet worden na de gymles, kan je puber daar veel moeite mee hebben. Het is goed dat je kind zelf grenzen aangeeft. Je kind hoeft niet naakt te zijn waar anderen bij zijn als het  dat niet prettig vindt. Je leert je kind immers dat zijn of haar lichaam van zichzelf is. Informeer eventueel op school hoe ze ermee omgaan als kinderen niet samen willen douchen.

Je puber kan het ook erg ongemakkelijk vinden om jou of hun andere ouder naakt te zien. Plaag je kind daar niet mee. Daag hem of haar niet uit door nu opeens bloot van badkamer naar slaapkamer te lopen, maar blijf je gedragen zoals je altijd al deed.

Zich schamen voor prestaties

Als je kind de lesstof op school niet begrijpt en daar onzeker over is, heeft hij of zij misschien moeite om de leerkracht om hulp te vragen. Als je kind vervolgens slechte cijfers haalt, valt dat op. Dat is nu precies wat je puber niet wil. Kinderen die stoer doen over een slecht cijfer verbergen daarmee meestal hun schaamte.

Als laatste gekozen worden in een sportteam is vervelend voor kinderen, die toch al onzeker zijn en zich klunzig voelen tijdens de gymles. Gemiddeld presteren vindt een puber meestal het fijnst.

Leg je kind uit dat iedereen anders is. Het ene kind is goed in spelling, het andere kan goed voetballen. De ene puber kan geweldig ruzies oplossen, de andere heeft gevoel voor stijl. Praat over waar jouw kind goed in is en over wat hij of zij voor anderen betekent.

Je puber schaamt zich voor jou

Niets nieuws onder de zon, want schaamde jij je vroeger ook niet voor je moeder die zong op de fiets of zich ‘te jong’ kleedde naar jouw smaak? Of voor je vader, die zich mengde in het gesprek van jou en je vrienden over muziek? Je puber vindt het niet fijn als jij anders bent dan andere ouders. Die andere ouders zijn in puberogen normaal. Wil je puber niet naast je lopen als jullie gaan winkelen? Gaat hij er onmiddellijk vandoor als zijn of haar dingen gekocht zijn? Geef je puber de ruimte om zichzelf te ontdekken en een eigen mening te hebben. Je hoeft jezelf niet weg te cijferen, maar probeer je puber in ieder geval niet in verlegenheid te brengen. En bedenk: het is een fase; er komt een moment dat je kind juist trots op je is.

Hoe ga je om met de schaamte van je kind?

Een beetje schaamte is niet erg, als je kind zich maar niet extreem onzeker voelt. Probeer te blijven praten over hoe je puber zich voelt. Het kan helpen als je dat zelf ook doet. Probeer je altijd positief te gedragen tegenover je kind.

Kinderen die zich heel erg schamen voor zichzelf kunnen het slachtoffer van pesters worden. Let goed op signalen of je kind gepest wordt.

Verwacht niet te veel van je kind. Pubers kunnen zich ervoor schamen als ze die verwachtingen niet kunnen waarmaken. Dat is slecht voor hun zelfvertrouwen.

Geef het goede voorbeeld. Als je kind merkt dat jij je je bijvoorbeeld schaamt voor je vetrolletjes, is er eerder kans dat hij of zij ook onzeker wordt over het eigen lichaam. Schaam je je ervoor dat je een simpel klusje als een band plakken niet voor elkaar krijgt? Zeg dat tegen de fietsenmaker waar je kind bij is. Zo leert je kind dat je mag uitkomen voor onzekere gevoelens.  Probeer je bewust te zijn van hoe je je gedraagt als je kind erbij is en probeer zelfvertrouwen uit te stralen. Lach om jezelf als iets fout gaat. Daarmee geef je aan dat niemand perfect hoeft te zijn.