Werk en kinderen combineren

Je hebt een baan of je volgt een opleiding. Als je een kind hebt, moet je werk en gezin combineren. Misschien wil je ouderschapsverlof opnemen. Of minder gaan werken. Wat betekent dat voor je inkomen? En hoe ga je om met het schuldgevoel dat sommige werkende ouders hebben?

Een parttime, fulltime of geen betaalde baan

Voordat er kinderen komen, werken de meeste ouders fulltime. Soms besluiten ouders minder te gaan werken als ze kinderen krijgen. Sommige mensen stoppen zelfs met werken. Andere ouders blijven fulltime werken. Het hangt ervan af wat bij jou, jullie situatie en jullie inkomen past.

Fulltime werken

In veel landen is het normaal dat beide ouders fulltime werken; in ons land gebeurt dat niet altijd. Misschien kan jouw baan alleen fulltime gedaan worden. Of wil je financieel onafhankelijk zijn. Of vind je je werk gewoon erg leuk en uitdagend. Misschien is het voor je carrière belangrijk dat je fulltime werkt.

Parttime werken

Met een parttime baan blijf je verdienen en gebruik je je kwaliteiten en je eventuele opleiding. Ook zorgt werk vaak voor sociale contacten. Je kind gaat dan wel naar de opvang, maar niet iedere dag. Je gaat wel minder verdienen en daardoor word je soms financieel afhankelijk van je partner.

Geen betaalde baan

Sommige ouders besluiten te stoppen met werken. Ze willen er altijd of vaker zijn voor hun kind(eren). Dan hoeven ze niet te stressen om bijvoorbeeld op tijd bij de kinderopvang te zijn. Of als een kind ziek is. Ze maken veel mee van hun kinderen.
Sommige ouders gaan later wel weer werken als hun kinderen ouder worden en minder thuis zijn.

Financiële gevolgen minder werken

Wat betekent stoppen of minder werken financieel voor jou of jullie?
De WerkZorgBerekenenaar van het Nibud laat in zeven stappen zien wat een andere werk-zorgverdeling betekent voor jullie financiële situatie. Zo kun je een bewuste keuze maken.

Opleiding volgen naast de zorg voor een kind

Misschien wil je een opleiding volgen en dit combineren met de zorg voor je kind.

• Veel scholen bieden een aangepast programma, zoals een deeltijdstudie of een avondstudie.
• Op Studerendemoeders.nl vind je veel informatie en tips over studeren als je kinderen hebt.
• Je kunt studiefinanciering aanvragen voor een opleiding aan het mbo, hbo of de universiteit tot en met de maand dat je 30 wordt.
• Volg je een andere opleiding of ben je 30 jaar of ouder? Dan krijg je misschien collegegeldkrediet. Kijk op DUO.nl om te zien hoe studiefinanciering voor jouw situatie in elkaar zit.
• Heb je een uitkering en wil je gaan studeren? Bespreek dit met het UWV, zodat het geen of weinig gevolgen heeft voor je uitkering.

Soorten verlof voor ouders

Er zijn verschillende vormen van verlof voor ouders, rond de zwangerschap maar ook daarna. Bijvoorbeeld als je extra tijd nodig hebt voor de zorg voor je kind, of als je kind plotseling ziek is.

Zwangerschapsverlof

Iedere zwangere heeft recht op in totaal 16 weken zwangerschaps- en bevallingsverlof.
Bereken hoeveel verlof je krijgt.

Geef je na de geboorte van je kind borstvoeding? Dan heb je recht om de eerste 9 maanden onder werktijd te kolven of je kind te voeden.

Geboorteverlof

Als partner krijg je na de bevalling vijf dagen geboorteverlof.

Ouderschapsverlof

Zorg je voor een kind jonger dan 8 jaar en wil je deze zorg met je werk combineren? Dan kun je ouderschapsverlof opnemen. Je regelt dit met je werkgever.

Calamiteitenverlof

Calamiteitenverlof is verlof dat je opneemt als je te maken krijgt met een ernstig probleem. Bijvoorbeeld wanneer je kind plotseling ziek is en je hem of haar moet verzorgen of als je met je kind naar de huisarts of het ziekenhuis moet.

Zorgverlof

Zorgverlof neem je op als je kind, partner of ouder ziek is en je de zorg op je neemt. Kortdurend verlof neem je bijvoorbeeld op als je kind in het ziekenhuis wordt opgenomen. Langdurig verlof kun je alleen opnemen als het gaat om een ernstige, levensbedreigende ziekte.

Op rijksoverheid.nl vind je meer informatie over het geboorteverlof, ouderschapsverlof, calamiteitenverlof en het zorgverlof.

Werkende ouders en schuldgevoel

Veel werkende ouders voelen zich wel eens schuldig. Omdat je het gevoel hebt dat je je kind niet genoeg aandacht kunt geven. Of omdat je activiteiten op school moet missen. Of omdat je te veel mist van je kind. Veel ouders willen alles goed doen en er voor iedereen zijn. Dat gaat nu eenmaal niet.

Hoe kun je omgaan met hoge eisen aan jezelf als ouder?

Het moeilijkst is misschien wel om afscheid te nemen van je baby of peuter bij de kinderopvang. Vooral als je kind huilt als je weggaat. Maar als je even later belt, hoor je eigenlijk altijd dat je kind fijn aan het spelen is.
Als je kind eenmaal naar school gaat, wordt het schuldgevoel vaak al minder. Je kind móét nou eenmaal naar school, dus is het normaal dat hij of zij langer bij je weg is.

Kinderen ontwikkelen zich bij de opvang

Als je werkt, geef je je kind de mogelijkheid om zich ook in andere situaties dan thuis te ontwikkelen. De medewerkers van de kinderopvang werken bewust aan de ontwikkeling van kinderen. Kinderen spelen met leeftijdsgenoten, krijgen sport en activiteiten aangeboden en doen nieuwe ervaringen op. Ook met een oppas doen kinderen vaak weer andere dingen dan met de ouders. Het biedt je kind de kans om een band op te bouwen met anderen en nieuwe ervaringen op te doen.

Welke soorten kinderopvang zijn er?

Kinderen van werkende ouders

Uit sommige onderzoeken blijkt dat kinderen van werkende ouders gelukkiger zijn. Je kind hóeft ook niet de hele tijd aandacht te krijgen. Zorg dat je weet hoe het met je kind gaat en wees er als het nodig is. Dat hoeft niet altijd meteen. Zo leren kinderen ook dingen zelf op te lossen en zelfstandig te worden.

Werkende ouders doen zelf ervaringen op waar ze thuis over praten. Dat is ook leerzaam en leuk voor kinderen. Het belangrijkste is dat ouders dingen doen die ze leuk vinden. Kinderen worden vooral gelukkig van gelukkige ouders. Als jij je telkens schuldig voelt, geeft dat juist stress. Daar krijgt je kind ook last van.

Tips voor werkende ouders

• Accepteer dat je niet alles (goed) kunt doen. Je huis hoeft niet altijd schoon te zijn. Jullie hoeven er niet altijd perfect uit te zien. Misschien kun je bepaalde verplichtingen waar je tegenop ziet, afzeggen.
• Doe vooral dingen die je leuk vindt, thuis, met je kind en op je werk. Durf ook eens ‘nee’ te zeggen.
• Je bent óf bij je kind óf je werkt. Verdeel die tijd duidelijk. Zeg bijvoorbeeld tegen een jong kind dat je drie kwartier met hem of haar speelt en dat je daarna iets voor jezelf gaat doen. Dan weet je kind dat hij of zij ook zelf plezier kan maken.
• Als je een partner hebt, maak dan een goede onderlinge taakverdeling.
• Hoe maak je samen een goede taakverdeling?
• Maak ook tijd voor jezelf. Je moet tenslotte ook weer eens opladen.
  Hoe houd je een eigen leven als ouder?
• Bereid de volgende dag al in de avond voor. Leg bijvoorbeeld al kleding en tassen klaar voor werk, opvang of school. Zonder stress in de ochtend begin je meer ontspannen aan de werkdag. Dan  werkt je kind waarschijnlijk ook beter mee.
• Misschien kun je af en toe thuis werken. Dat scheelt reistijd. Die kun je gebruiken om je kind vroeger op te halen of bijvoorbeeld nog even te sporten.
• Ga uit van wat jij wilt en wat bij jou, je eventuele partner en je kind past.
• Op Voorwerkendeouders.nl staan meer tips voor het combineren van werk en gezin.

Door alle taken die je als ouder hebt, kun je je wel eens gestrest voelen. In dit filmpje geeft Fiona tips hoe je stress vermindert en ervoor zorgt dat je kind geen last heeft van jouw stress: